Een open, uitnodigende vraag die vaak eerst stilte oproept en vervolgens uitmondt in een eerlijk en diepgaand gesprek. Dat gebeurde onlangs ook tijdens een coachsessie met een team groepsleerkrachten van een basisschool.
Nieuwe teamleden merkten een terughoudendheid in de omgang met collega’s die langer deel uitmaken van dit team. Iedereen voelt het, maar niemand zegt het. Tot dat moment…
De teamleden die langer binnen dit team werkzaam zijn, hebben samen een ingrijpende gebeurtenis meegemaakt. Een traumatische ervaring, waardoor een ‘systeemtrauma’ is ontstaan. De energie is vervolgens vooral gegaan naar met elkaar overleven. Het team is geen team meer, maar een bundeling individuen met eilandvorming.
Vanuit zelfbescherming zien we vaak 3 soorten overlevingsstrategieën (coping-stijlen) die worden ingezet bij een dergelijk trauma, namelijk:
- Vermijden
- Controleren
- Compenseren
Zo ook in dit team. Onvermijdelijk heeft dit gevolgen gehad voor de samenwerking. Er wordt veel energie gestoken in het ‘niet gekwetst worden’; gevoelens worden niet gedeeld of zelfs ontkend. Het verleden raakt niet afgerond. Dit heeft ook gevolgen voor de plek van nieuwe teamleden. Een systeemtrauma heeft gevolgen voor de inclusiviteit. Horen nieuwe teamleden er eigenlijk wel bij? De verbinding met elkaar blijft hieronder lijden als er geen heling plaatsvindt.
Er ontstond een mooi en constructief gesprek met het team onder begeleiding van Ine van den Heijkant en Ingrid Donders. Er was ontlading, er werd onthuld en er werd ontdekt. Daardoor ontstond beweging en ruimte voor ontwikkeling. Het team wil er samen verder aan werken om het vertrouwen in elkaar en in de organisatie te herstellen. Met respect voor het verleden, met aandacht voor het hier en nu en met hoopvol zicht op de toekomst.
Bij het herstellen van een dergelijk trauma moet vooral gewerkt worden aan het basale vertrouwen. In elkaar, in de omgeving en in het systeem. En daar is moed voor nodig. Veel moed. Het is een langdurig en soms spannend proces.
Wil je hierover meer weten? Of handvatten voor interventies op dit gebied? Neem gerust contact met ons op.
